Trong những năm 1949-1950, phong trào đấu tranh của thanh niên, học sinh, sinh viên các đô thị diễn ra liên tục, rầm rộ và rộng khắp, nhất là ở Sài Gòn-Gia Định. Ngày 9-1-1950, Đoàn thanh niên Cứu Quốc và Đoàn học sinh, sinh viên Sài Gòn-Gia Định-Chợ Lớn đã tổ chức vận động trên 10.000 nhân dân, trong đó đông đảo nhất là học sinh sinh viên, xuống đường. Học Sinh Trần Văn Ơn (14 tháng 4 năm 1931 - 9 tháng 1 năm 1950) là một học sinh trường Pétrus Ký đã bị chính quyền Pháp nổ súng bắn chết trong phong trào biểu tình của học sinh sinh viên Sài Gòn đầu năm 1950. Cái chết của anh đã gây tiếng vang lớn, có tác động rộng khắp trong phong trào đấu tranh của dân chúng Sài Gòn sau đó. Và ngày 9 tháng 1 đã được chọn là ngày học sinh - sinh viên toàn quốc.
Thư chúc mừng của chủ tịch Nguyễn Minh Triết nhân dịp kỷ niệm 72 năm ngày truyền thống học sinh, sinh viên và hội sinh viên Việt Nam (09/01/1950 - 09/01/2022) gửi đến các thế hệ học sinh, sinh viên, cán bộ hội các thời kỳ và học sinh, sinh viên trên cả nước.